“𝘕𝘪𝘦𝘵𝘴 𝘣𝘳𝘦𝘯𝘨𝘵 𝘮𝘦𝘯𝘴𝘦𝘯 𝘻𝘰 𝘣𝘪𝘫 𝘦𝘭𝘬𝘢𝘢𝘳 𝘢𝘭𝘴 𝘴𝘢𝘮𝘦𝘯 𝘰𝘮 𝘪𝘦𝘵𝘴 𝘭𝘢𝘤𝘩𝘦𝘯. 𝘝𝘰𝘰𝘳𝘢𝘭 𝘢𝘭𝘴 𝘻𝘦 𝘦𝘦𝘯 𝘵𝘰𝘵𝘢𝘢𝘭 𝘢𝘯𝘥𝘦𝘳𝘦 𝘢𝘤𝘩𝘵𝘦𝘳𝘨𝘳𝘰𝘯𝘥 𝘩𝘦𝘣𝘣𝘦𝘯 𝘥𝘢𝘯 𝘫𝘪𝘫𝘻𝘦𝘭𝘧.”
Dit zijn de woorden van Trevor Noah, vandaag in een interview met de Volkskrant. Trevor Noah ontvangt morgen de Erasmusprijs uit de handen van onze koning. Deze oeuvreprijs wordt uitgereikt aan…
“𝘦𝘦𝘯 𝘱𝘦𝘳𝘴𝘰𝘰𝘯 𝘰𝘧 𝘪𝘯𝘴𝘵𝘦𝘭𝘭𝘪𝘯𝘨 𝘥𝘪𝘦 𝘦𝘦𝘯 𝘣𝘶𝘪𝘵𝘦𝘯𝘨𝘦𝘸𝘰𝘯𝘦 𝘣𝘪𝘫𝘥𝘳𝘢𝘨𝘦 𝘩𝘦𝘦𝘧𝘵 𝘨𝘦𝘭𝘦𝘷𝘦𝘳𝘥 𝘰𝘱 𝘩𝘦𝘵 𝘨𝘦𝘣𝘪𝘦𝘥 𝘷𝘢𝘯 𝘥𝘦 𝘨𝘦𝘦𝘴𝘵𝘦𝘴𝘸𝘦𝘵𝘦𝘯𝘴𝘤𝘩𝘢𝘱𝘱𝘦𝘯, 𝘴𝘰𝘤𝘪𝘢𝘭𝘦 𝘸𝘦𝘵𝘦𝘯𝘴𝘤𝘩𝘢𝘱𝘱𝘦𝘯 𝘰𝘧 𝘥𝘦 𝘬𝘶𝘯𝘴𝘵𝘦𝘯 […] 𝘋𝘦 𝘯𝘢𝘥𝘳𝘶𝘬 𝘭𝘪𝘨𝘵 𝘰𝘱 𝘩𝘶𝘮𝘢𝘯𝘪𝘴𝘵𝘪𝘴𝘤𝘩𝘦 𝘸𝘢𝘢𝘳𝘥𝘦𝘯 𝘻𝘰𝘢𝘭𝘴 𝘵𝘰𝘭𝘦𝘳𝘢𝘯𝘵𝘪𝘦, 𝘤𝘶𝘭𝘵𝘶𝘳𝘦𝘭𝘦 𝘷𝘦𝘦𝘭𝘷𝘰𝘳𝘮𝘪𝘨𝘩𝘦𝘪𝘥 𝘦𝘯 𝘰𝘯𝘥𝘰𝘨𝘮𝘢𝘵𝘪𝘴𝘤𝘩, 𝘬𝘳𝘪𝘵𝘪𝘴𝘤𝘩 𝘥𝘦𝘯𝘬𝘦𝘯.”
Als de onderbouwing van een prijs uit zoveel moeilijke woorden bestaat, dan weet je dat het prestigieus is.
Om meerdere redenen is de verkiezing van Trevor Noah bijzonder. Hij is de eerste dertiger die de prijs in ontvangst mag nemen en na Charley Chaplin is hij de tweede komiek.
Dat Trevor Noah nu al een oeuvreprijs krijgt, verbaast me niet echt. De man is jaloersmakend getalenteerd en productief. Hij heeft al 11 comedy voorstellingen gemaakt en zeven jaar lang het dagelijkse satirische programma The Daily Show gepresenteerd. Tussendoor schreef hij nog even een boek: Born a Crime. Een absolute aanrader! Het boek gaat over hoe hij is opgegroeid in Zuid-Afrika onder het Apartheidsregime. Het is even tragisch als hilarisch.
In het interview wijdt Trevor nog een paar woorden aan het nut van humor:
“Ik ben altijd voorzichtig met het belangrijk maken van comedy en satire. Ik denk niet ze het beste instrument zijn om onderdrukking of autoritaire regimes te bestrijden. Maar satire is wel in staat om iets weg te nemen van de macht van onderdrukkers. Tot mijn genoegen las ik in de geschiedenisboeken hoe Charlie Chaplin met zijn film The Great Dictator uit 1940 echt schade wist toe te brengen aan de façade van Adolf Hitler als een almachtige figuur. Door die film begonnen mensen, ook Duitsers zelf, te zien hoe belachelijk Hitler was. Elke leider blijft toch ook een mens. Comedy en satire kunnen goede instrumenten zijn om daaraan te herinneren.
“Ook is comedy altijd een soort lakmoesproef. In het algemeen kun je stellen dat hoe meer comedy en satire er is in een land, hoe meer vrijheid en democratie. Als autoritaire leiders aan de macht komen, zie je altijd dat humor en satire de eerste bastions van de vrijheid van meningsuiting zijn die worden ingeperkt.”
Wijsheden in deze tijd misschien nog wel van pas gaan komen.