Wat hebben Jack van Gelder, Koning Willem-Alexander, carnavalsvereniging de Turftrappers en ik met elkaar gemeen? We denken allemaal wel eens slecht na over een grap.
Vorige week plaatste ik een post over de geschiedenis van de lach met een afbeelding van een lachende Führer. Vanuit verschillende kanten kreeg ik vragen met de strekking: “Zou je dat wel doen?”
Mensen schrokken van het plaatje. Wat ik snap in een tijd waarin de geschiedenis zich soms lijkt te herhalen. Maar óf ik het begrijp, is eigenlijk irrelevant. In mijn training betoog ik namelijk dat - wanneer je grappen maakt – je ook rekening moet houden met hoe het kán overkomen, los van je intenties. Zeker als professioneel humorist, zeker bij gevoelige thema’s en zeker met mijn miljoenenpubliek.
Maar dit is niet de enige reden waarom ik de post offline heb gehaald. Ik zag een ander probleem: Het was niet grappig. En in het kader van leren van fouten, zoek ik graag uit hoe het beter had gekund.
𝗔𝗻𝗮𝗹𝘆𝘀𝗲
Een verhaal op LinkedIn heeft een afbeelding nodig als clickbait. Dat gegeven wilde ik gebruiken, dus ik dacht “Welk historisch figuur trekt aandacht?”. Ik had snel het antwoord. En aangezien mijn verhaal helemaal niet over de Führer ging, eindigde ik mijn post met: “PS: De foto was clickbait. Sorry daarvoor.” Dat was de grap.
Op twee manieren vind ik deze grap slecht:
Ten eerste, het was gemakzuchtig. Het was mijn eerste idee en vaak zijn die het minste. Als ik iets langer had nagedacht – zoals nu – was ik uitgekomen op foto van een norse Maarten van Rossem. Een leuk contrast: een chagrijnige historicus met als titel ‘De Geschiedenis van de Lach’.
Ten tweede, de grap breekt met de comedywet: ‘Hoe meer spanning je opbouwt, hoe beter de grap moet zijn om dit te ontladen.’ Bij iets controversieels moet de twist extra verrassend, origineel of slim zijn. “Haha, het was clickbait” blijft ver onder die lat.
Ook wanneer ik een goede clickbaitgrap bedacht had, was het nog een matige functionele toepassing van humor. De clickbaitgrap staat namelijk te ver af van de inhoud. Het verhaal gaat helemaal niet over clickbait. In dit geval trekt de grap aandacht weg van de boodschap. Terwijl juist mijn doel is dat het verhaal overkomt.
Het verhaal biedt bovendien veel leuke haakjes voor een grap. Met als titel ‘De ontwikkeling van de lach’ had ik ook een foto van een beugel kunnen gebruiken. Mensen verwachten dan geen verhaal over de tandarts, maar snappen de grappige twist. ‘De evolutie van de lach’ had ik ook als uitgangspunt kunnen nemen. Dan denk ik aan een ‘comedy aap’ of lachende holbewoners. Daar weet AI wel raad mee. Of ik had mijn referentie naar AliExpress kunnen gebruiken, als voorlopig eindstadium van de evolutie van de lach.
Allemaal varianten die beter zijn dan het origineel. Ik ben erg benieuwd naar welke variant jullie het leukst vinden? Dan post ik het verhaal binnenkort opnieuw met nieuwe plaat!